* نەوژین
ژنانی گەرمیان گلەیی دەکەن؛ “لێرە چەند بە توانا بیت، گەر حزبی نەبیت پۆستت پێ نادرێت”، هۆکاری کەمی بەشداریشیان لە پۆستە ئیداریەکانی حکومەتی خۆجێیی هەر بۆ ئەوە دەگەڕێننەوە، دەشڵێن: رێکخراوەکانی کۆمەڵگەی مەدەنی و راگەیاندنی ناوچەکە رۆڵێکی ئەرێنیان لەم بارەیەوە نییە.
بە مەبەستی شیکردنەوەی دۆخی بەشداری ژنان لە پۆستە باڵا و بڕیاردەرەکانی حکومەتی خۆجێیی گەرمیان، نەوژین گفتوگۆیەکی تایبەتی لە کەلار رێکخست، ئەنجامی ئەم گفتوگۆیە رونی کردەوە کە بەشداری ژنان لە پۆستەکان هێشتا لە ئاستی چاوەڕوانییەکاندا نییە و روبەڕوی کۆمەڵێک ئاستەنگی هەمەلایەنە دەبێتەوە.
دیجیتاڵ میدیایی نەوژین، گفتوگۆیهكى له رێكهوتى (٨-١١-٢٠٢٥) له هۆڵی رادیۆی دهنگ له كهلار سەبارەت بە (بەشداری ژنان لە حکومەتی خۆجێیی گەرمیان و ئاستەنگیەکانی پێشیان)، بە بەشداری هەریەک لە؛ (هەیفا مەجید، نوێنەری ئیدارەی گەرمیان، شادیە حسێن، بەڕێوەبەری گشتی کشتوکاڵی گەرمیان، شەیما جەمال، چالاکی ژنان، زریان محەمەد رۆژنامەنوس و بەڕێوەبردنی؛ سومەیە ساڵح، ئەنجامدا، لە خوارەوە پوختەی قسەکانیان دەخەینەڕو.
بەشداری ژنان لە حکومەتی خۆجێیی کەمە
هەیفا مەجید، لەبارەی بەشداری ژنان لە پۆستە باڵا و بڕیاردەرەکانی حکومەتی خۆجێیی گەرمیان، وتی: رێژەکە کەمە و لە ئاست چاوەڕوانیەکانی ئێمە نییە، بەڵام بەڵێنمان پێ دراوە بۆ گۆڕانکاریەکانی داهاتوی پۆستەکان رێژەکە زیاد بکرێت.
لەبارەی هۆکارەکەیشیەوە وتی: کەمی هاتنە پێشەوەی ژن و هەندێک جار نەبونی پسپۆڕی پێویست هۆکارن، لەلایەکی دیکە بێگومان حزبەکانیش بۆ ئەمە هۆکارن لە پێنەدانی پۆست بە ژنان تاڕادەیەک کەمتەرخەمن، بەڵام هۆکاری سەرەکی نەبونی کۆتای ژنانە لەکاتی دابەشکردنی پۆستە حکومیەکان گەر گرنگی بە کۆتا بدرێت ژنێکی زیاتر دەتوانێت بەشدار بێت.
لەکۆی ٣٠ فەرمانگەی گەرمیان، تەنها پێنج بەڕێوەبەرایەتی بە ژنان سپێردراوە، ئەوانیش؛ بەڕێوەبەرایەتی گشتی کشتوکاڵ، بانک، کتێبخانە، خۆراک و داواکاری گشتی ـین.
شادیە حسێن، کە بەڕێوەبەری گشتی کشتوکاڵی گەرمیانە لە مێزگردەکە ئامادەیی هەبو، لەبارەی ئاستەنگیەکانی پێشی لەسەرەتای دەستبەکاربونی و کاتی کاری رۆژانەیش کە روبەڕوی دەبێتەوە، وتی: لە سەرەتادا زۆر ئاستەنگیم دەهاتە پێش، بەشێوەیەک جوتیارەکان کە زۆرینە پیاون لایان سەیر و نەنگی بو ژنێک ببینن لەسەر کورسی بەڕێوەبەر دانیشتوە و بەهۆی سەرپێچیەکان سزایان دەدات یانیش مامەڵەکانیان بەڕێدەکات، بەڵام دواتر هەوڵمدا و بەردەوامبوم تاوەکو راهاتن، تەنانەت ئێستا وای لێهاتوە ئەوەندە لێم رازیین پێمدەڵێن “خۆزگە هەمو بەڕێوەبەرایەتیەکان لەلایەن ژنەوە بەڕێوەبەرایەتی کرابان”.
“هەوڵمداوە ژنان رابهێنم بۆ بون بە بەڕێوەبەر”
شادیە، باسی لەوەکرد: لەنێو بەڕێوەبەرایەتیەکەی خۆم، چەندین ژنم پێگەیاندوە و ئامادەمکردون تاوەکو بتوانن لە داهاتودا پۆستی باڵا وەربگرن، لە راستیدا هۆکاری ئەوەی هاتنە پێشەوەیان هەندێک جار بۆ وەرگرتنی پۆست کەمە، پۆستە باڵاکان هاتوچۆی نێوان شارەکانیان پێویستە و ژنانیش لەبەر ئەمە هەندێک خۆیان بە دور دەگرن، لەلایەکی دیکە باری کۆمەڵایەتی و خزمەتی ماڵەوە و رێگری خێزانەکان بەشێکی دیکەی هۆکاری نەهاتنە پێشەوەیانە.
هەر لەسەر پرسی کەمی ژن لە پۆستە کارگێڕیەکانی گەرمیان، نوێنەری ئیدارەی گەرمیان و بەڕێوەبەری گشتی کشتوکاڵ هاوڕابون لەسەر ئەوەی لەکاتی پێدانی پۆست زۆرکات رەچاوی حزبی بون دەکرێت، لەبری توانا و خزمەتی فەرمانبەرەکە، شادیە حسێن وتی: ژن هەیە ئامادەیە پۆست وەربگرێت، بەڵام بە مەرجێک حزبی بون بۆی نەکرێت بە مەرج.
رێکخراوەکانی کۆمەڵگەی مەدەنی چیانکردوە بۆ ئەم پرسە؟
شەیما جەمال، چالاکی ژنان، وتی: رێخراوەکان لەسەر ئەم پرسە تاوەکو ئێستا نەیانتوانیەوە کاریگەری جدی دروست بکەن و چالاکیەکانیان لەم بوارە سستە، وتیشی: بۆ زیادکردنی پێگەی ژن لە حکومەتی خۆجێیی گرنگە سەرەتا لە ژنان خۆمانەوە دەستپێبکەین، ئێستا جگە لە حزبەکان، کلتور، عەیبە و لاوازی ژنان بەشێک لە هۆکاری نەبونی ژنن لە پۆستە باڵاکان.
راگەیاندنەکانی گەرمیان رۆڵیان چیە لەمبارەیەوە
لەبارەی پیشاندانی رۆڵی ژنان لە حکومەتی خۆجێیی گەرمیان و پاڵپشتیکردنیان، زریان محەمەد، رۆژنامەنوس و ئەندام لە یەکەی چاودێری حکومەتی خۆجێیی گەرمیان، وتی: بە گشتی راگەیاندنەکانی ناوچەکە رۆڵێکی باشیان نییە لەڕوی پاڵپشتیکردنەوە، من مەزەندەی دەکەم بەشێکی زۆریان بە رێژەی ٢% گرنگیان بە پرسەکە داوە، سەرباری ئەوەی لە ناوچەکە ژمارەیەکی زۆر لە پەیج و رادیۆ و کەناڵی ناوخۆیی هەن، بەڵام گرنگیدانیان بە پرسی ژن بە گشتی زۆر کەمە و زیاتر تیشکیان لەسەر ئەو بابەتانەیە کە لایک و کۆمێنتی زۆریان بۆ دێت.
جەختیشکردەوە: وەک چارەسەر بۆ ئەم دۆخە، گرنگە پلانیان هەبێت کە گرنگی بە بابەتە جدیەکان بدەن، گەر بەشێوەیەکی کەمیش بێت گرنگی بە ژنان بدەن بەتایبەت لەبواری سیاسەت و رۆڵیان لە پۆستە کارگێڕیەکانی ئیدارەی گەرمیان.